انواع معاملات فارکس (Spot, Forward, Swap, Futures, ETF, Option)

بازار ارز (فارکس) بزرگترین بازار مالی در جهان است که مسئولیت تریلیون ها دلار در فعالیت های معاملاتی روزانه را بر عهده دارد. این 24 ساعت شبانه روز و پنج روز هفته کار می کند و شرکت کنندگانی مانند بانک ها، شرکت های تجاری، بانک های مرکزی، شرکت های مدیریت سرمایه گذاری، صندوق های تامینی، کارگزاران خرده فروشی فارکس و سرمایه گذاران فردی را در بر می گیرد. بازار فارکس به این شرکت کنندگان امکان خرید، فروش یا مبادله ارزها را برای اهداف پوششی و سفته بازانه می دهد.

معاملات در بازار فارکس به روش اسپات (Spot)، فوروارد (Forward)، سواپ (Swap)، فیوچرز (Futures)، صندوق‌های ETF و آپشن (Option) انجام می‌شوند.

فهرست مطالب

معاملات اسپات (Spot)

بازار اسپات یک بازار یا خارج از بورس یا OTC است که نقدینگی بالایی دارد و از افراد شخصی گرفته تا سازمان‌های بزرگ و کوچک در آن فعالیت دارند. در معاملات نقدی یا اسپات، تریدرهایی که در سمت خریدار یا فروشنده قرار دارند، دارایی موردنظر خود را در لحظه و با قیمت لحظه‌ای آن معامله می‌کنند.

معاملات فوروارد (Forward)

قراردادهای فوروارد به این شکل هستند که دو طرف با هم برای خرید یا فروش یک دارایی اساسی در یک تاریخ ثابت در آینده و با قیمتی انتخاب شده، به توافق می‌رسند. به عبارتی ساده، توافقی است بین دو طرف برای خرید یا فروش دارایی در یک تاریخ توافق شده در آینده. قراردادهای فوروارد، سفارشی‌شده و همه عوامل از جمله تاریخ، قیمت و حجم معامله در آن‌ها قید شده است. این قراردادها به‌طور عمومی در بازار “OTC” یا خارج از بورس منعقد می‌شوند. تنوع کالاها برای انجام این نوع معاملات بسیار زیاد است؛ از غلات و فلزات گران‌بها گرفته تا گاز طبیعی، نفت و حتی طیور را می‌توان به این شکل معامله کرد. گفتنی است که تسویه معاملات می‌تواند به‌صورت نقدی یا با تحویل فیزیکی کالا انجام شود.

می‌توان گفت که این بازار به عنوان یک ابزار پوشش ریسک استفاده می‌شود و شرکت‌کنندگان را قادر می‌سازد تا ریسک معاملات فارکس را مدیریت کنند. قراردادهای فوروارد شبیه به قراردادهای فیوچرز هستند؛ هر دو با تعهدی برای اجرای قرارداد همراه هستند. با این حال، برخلاف قراردادهای فیوچرز، معاملات فوروارد به جای صرافی، خارج از بورس انجام می‌شود. همچنین، قراردادهای فوروارد به طرفین قرارداد این امکان را می‌دهند تا قرارداد را مطابق با نیازشان، سفارشی کنند.

معاملات سواپ (Swap)

زمانی که معاملات ارزی علاوه بر روز در شب هم فعال می‌مانند، به این معاملات سواپ تعلق می‌گیرد. حال سوال این است که سواپ چیست؟ سواپ یا نرخ بهره شبانه، ‌تفاوت نرخ بهره بانکی سالانه دو ارز موجود در جفت معاملاتی است که معامله آن‌ها در شب فعال بوده و به تعداد شب‌هایی که معامله باز بوده محاسبه خواهد شد. معمولا سرمایه‌گذاران یا معامله‌گران با اهداف بلند مدت، از این نوع معاملات استفاده می‌کنند.

معاملات فیوچرز (Futures)

معاملات آتی یا فیوچرز به این صورت هستند که خریدار و فروشنده به توافق می‌رسند که یک دارایی را در یک تاریخ خاص در آینده که در قرارداد آورده می‌شود و با قیمتی که آن هم در قرارداد ثبت می‌شود، معامله کنند. به عنوان مثال، درصورتی که تریدری پیش‌بینی کند قیمت یک دارایی در ماه آینده افزایش می‌یابد، می‌تواند قراردادی را که قیمت پایین‌تری برای آن دارایی در آن تاریخ در نظر گرفته شده است، خریداری کند. به این ترتیب، آن تریدر می‌تواند دارایی موردنظر خود را در زمان سررسید قرارداد با قیمت ثبت شده خریداری کند و نه قیمت واقعی در آن تاریخ.

فرض کنید شما یک کشاورز هستید که سیب می‌کارید. شما می‌دانید که در پاییز، سیب‌های شما آماده برداشت خواهند شد. اما شما نگران هستید که قیمت سیب در پاییز پایین بیاید. بنابراین، شما با یک فروشنده قرارداد می‌بندید که در پاییز، سیب‌های شما را با قیمت امروز بخرد. این یک قرارداد آتی است. حالا به مثال سهام برگردیم. شما فکر می‌کنید که ارزش سهام یک شرکت در دو ماه آینده افزایش می‌یابد. شما یک قرارداد آتی پیدا می‌کنید که به شما اجازه می‌دهد سهام را در دو ماه آینده با قیمت کمتر (18 دلار) بخرید. اگر پیش‌بینی شما درست باشد و ارزش سهام به 25 دلار برسد، شما سود می‌کنید زیرا می‌توانید سهام را با قیمت کمتری نسبت به بازار خریداری کنید. اما اگر ارزش سهام کاهش یابد، شما زیان می‌بینید زیرا باید سهام را با قیمت بیشتری نسبت به بازار بخرید. این ریسک است که با خرید قراردادهای آتی همراه است.

معاملات صندوق‌های ETF

صندوق‌های بورسی قابل معامله یا ETF ها، ابزارهای مالی هستند که به افراد اجازه می‌دهند تا در یک سبد ارزهای مختلف سرمایه‌گذاری کنند. این صندوق‌ها معمولا توسط بانک‌ها و سایر موسسات مالی ایجاد می‌شوند. این موسسات ارزهای مختلف را خریداری می‌کنند و آن‌ها را در یک صندوق نگهداری می‌کنند. سپس، سهام این صندوق را به عموم می‌فروشند. به عنوان مثال، فرض کنید شما می‌خواهید در بیت کوین سرمایه‌گذاری کنید، اما نمی‌خواهید خودتان بیت کوین خریداری کنید. در این صورت، می‌توانید سهام یک صندوق ETF بیت کوین را خریداری کنید. با این کار، شما در واقع در بیت کوین سرمایه‌گذاری کرده‌اید، بدون آنکه نیاز باشد خودتان بیت کوین خریداری کنید. لطفا توجه داشته باشید که همانطور که در هر معامله مالی دیگری، هزینه‌های معاملاتی وجود دارد. بنابراین، هنگام خرید سهام یک صندوق ETF، باید این هزینه‌ها را در نظر بگیرید.

معاملات آپشن (Option)

در «معاملات آپشن» (Option Trading) آنچه که معامله می‌شود حق خرید با افزایش قیمت (Call option) یا فروش با کاهش قیمت (Put option) یک دارایی با نرخ مشخص در تاریخ مشخص است. در معاملات Call option، سرمایه‌گذاران در انتظار افزایش قیمت، دارایی را خریداری می‌کنند. اگر قیمت به حد مورد انتظار نرسد، حق خرید منقضی می‌شود. در معاملات Put Option سرمایه‌گذاران در انتظار کاهش قیمت، دارایی را می‌فروشند که اگر قیمت کاهش پیدا کند، حق فروش منقضی می‌شود. در هر دو حالت شما باید حقی را با عنوان پرمیوم به کارگزاری پرداخت کنید تا معاملات را برای شما انجام دهد.

نتیجه گیری و کلام آخر

می‌توانید با استفاده از روش‌های متفاوتی در بازار فارکس سرمایه‌گذاری کنید. این روش‌ها بسته به میزان سرمایه و اهداف شما متفاوت هستند. قبل از اینکه تصمیم بگیرید کدام روش را انتخاب می‌کنید، باید شرایط هر یک را به دقت بررسی کنید. در این مقاله، ما به طور کلی به بررسی انواع معاملات در بازار فارکس و شرایط استفاده از آن‌ها پرداختیم. هنگام انتخاب یک بروکر، باید مطمئن شوید که از نوع معاملاتی که شما مد نظر دارید پشتیبانی می‌کند. هر کارگزاری شرایط و روش‌های خاص خود را دارد که باید در زمان انتخاب آن‌ها را مورد بررسی قرار دهید.